Value Stream Map
Een Value Stream Map (VSM) is de weergave van alle activiteiten die nodig zijn om een product of service te produceren/leveren en die uiteindelijk te bezorgen bij de klant.
Om processen te kunnen verbeteren is het van belang om deze processen eerst in kaart te brengen. Een bekende tool die hiervoor wordt gebruikt is de Value Stream Map, ook wel de waardestroom analyse genoemd. De VSM is één van de meest essentiële Lean Six Sigma tools aangezien de tool:
- Verbetermogelijkheden van je proces in kaart brengt;
- Het startpunt biedt om gestructureerd te gaan verbeteren.
Vergelijk het met alle stappen die doorlopen worden om een hypotheek aan te vragen, een applicatie te ontwikkelen of een hotelovernachting te boeken. Bij het maken van een Value Stream Map breng je al deze activiteiten in kaart.
Het is belangrijk om de activiteiten zo in kaart te brengen zoals ze echt plaatsvinden en niet zoals het proces of de activiteiten ooit bedacht zijn of op papier zijn gezet. De VSM moet een afspiegeling zijn van zoals het proces nu gaat, ook wel ‘as-is’ of ‘current state’ genoemd.
Vervolgens ga je onderzoeken welke activiteiten waarde toevoegen aan het proces en welke activiteiten geen waarde toevoegen aan het proces. Activiteiten die geen waarde toevoegen aan het proces noemen we binnen Lean Six Sigma ook wel verspillingen. Verspillingen komen in verschillende vormen voor, zoals defecte producten en lange wachttijden. Volgens het lean gedachtegoed moeten deze verschillende vormen van verspillingen, ook wel ‘muda’ genoemd, zoveel mogelijk geëlimineerd worden. Voor meer informatie over de verschillende vormen van verspillingen kun je ons blog over de 8 verspillingen lezen.
Het onderscheiden van waarde toevoegende en niet-waarde toevoegende activiteiten en de tijd die elke processtap duurt kan veel zeggen over je proces:
In bovenstaande voorbeeld zien we dat er sprake is van een lage procesefficiëntie. Het gehele proces is slechts voor 38,5 procent efficiënt. Dat wil zeggen, in het gehele proces wordt in slechts 38,5 procent van de tijd waarde toegevoegd voor de klant. De overige 61,5 procent van de tijd is verspilling. Er is dus veel ruimte voor verbetering!
De VSM geeft daarmee een helder overzicht van het huidige proces en brengt in kaart waar mogelijke verbeteringen zitten. Vervolgens kunnen we dieper in gaan op verbeteringen om een betere doorstroming van het proces te krijgen. Bij het verbeteren van het proces gaan we eerst kijken of we de niet-waardetoevoegende activiteiten kunnen elimineren of verkorten.
Begeleiding Value Stream Map sessie door Bureau Tromp
Wil je zelf aan de slag met een Value Stream Map en kun je wel wat hulp gebruiken? Binnen Bureau Tromp hebben we veel ervaring in het opstellen van waardestromen en het begeleiden van groepen bij het maken van een eigen waardestroom. Jouw team of afdeling wordt hierin begeleid door ervaren Black Belts. Neem gerust contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken voor het organiseren van een VSM-sessie in jouw organisatie. Bel ons op 030 – 227 0000 of stuur een mail naar info@bureautromp.nl
Gebruik het Value Stream Map (waardestroom analyse) Template
Download | VSM template | 2022
Zelf aan de slag
Om zelf aan de slag te gaan met het opstellen Value Stream Map kun je de onderstaande stappen volgen:
- Zet alle stappen in het proces op volgorde van begin tot eind;
- Maak een diagram waarin elke stap een eigen vak heeft;
- Bereken de tijd die elke stap kost om af te ronden en zet deze in de vakken;
- Tel de tijd van elke stap op en je hebt de totale doorlooptijd berekend;
- Bepaal welke stappen geen waarde toevoegen aan het proces;
- Zet de stappen die geen waarde toevoegen rechts van de stappen die wel waarde toevoegen;
- Analyseer beide kanten en bepaal welke activiteiten verbeterd kunnen worden om de totale procestijd te verkorten;
- Visualiseer het aangepaste proces en blijf het proces verbeteren.
Wanneer de huidige situatie (‘as-is’ of ‘current state’) in kaart is gebracht wordt er een ‘Future-state map’ gemaakt. De naam zegt het al: een toekomstige weergave van het proces, oftewel, de gewenste of ideale situatie. Door deze te vergelijken met de ‘Current State’ map kunnen verbetervoorstellen aangedragen worden om de gewenste situatie te bereiken. Deze resulteren uiteindelijk in een verbeterplan met tijdspad. Let op: de gewenste situatie zal niet zomaar bereikt worden. Ook dit proces is er een van continu aanpassen en verbeteren.
Meer leren?
Wil je meer leren over het maken van een Value Stream Map? Volg dan onze Masterclass Value Stream Mapping! Ook tijdens een Lean Orange Belt training of een Lean Green Belt training leer je zelf om een Value Stream Map te maken.