Wat is de Balanced Scorecard?
De Balanced Scorecard (BSC) is een strategisch managementsysteem dat wordt gebruikt om bedrijfsactiviteiten af te stemmen op de strategie van het bedrijf. De BSC is opgezet vanuit de gedachte dat je, om je strategie te verwezenlijken, vanuit meerdere perspectieven naar je prestaties moet kijken. Dat doe je door KPI’s te identificeren per perspectief en daarop te sturen. Sommige perspectieven zeggen iets over het korte termijn succes van een bedrijf, zoals het financiële perspectief. Andere perspectieven van de BSC, bijvoorbeeld het innovatieperspectief, zeggen iets over de lange termijn. En om terug te komen op de vergelijking tussen Apple en Tesla; Tesla scoort hoog op het innovatieperspectief. Investeerders zien dat het bedrijf op korte termijn magere financiële prestaties realiseert, maar geloven er in dat de innovatiekracht van Tesla op langere termijn extreem waardevol is.
Alleen bedrijven die zich voortdurend aanpassen aan de omgeving en de veranderende wensen van hun klanten zijn op lange termijn succesvol. Er is geen bedrijf dat zich dat niet realiseert. Maar hoe komt het dan dat sommige bedrijven extreem succesvol zijn (bv. Apple of Tesla) en anderen in de vergetelheid zijn weggezakt (zoals Nokia of Blackberry)?
Hoe meet je het succes van een bedrijf?
Succes heeft niets te maken met de wens om wendbaar te zijn, die wens heeft ieder bedrijf. Evenmin is het alleen toe te schrijven aan de financiële prestaties. Het zojuist genoemde Apple is extreem winstgevend; alleen al in het vierde kwartaal van 2020 maakte het een winst van $28,7 miljard (26% van de omzet van $111,4 miljard). Maar bijvoorbeeld Tesla is helemaal niet zo winstgevend. Pas in 2020 heeft het bedrijf voor het eerst sinds haar oprichting in 2003 een jaar in de plus afgesloten. En toch is het bedrijf in 2020 het meest waardevolle autobedrijf ter wereld geworden, een positie die het heeft overgenomen van Toyota. Er zijn dus meerdere manieren om het succes van een bedrijf aan af te meten. De Amerikaanse professoren Kaplan en Norton zagen dit ook. Eind jaren ’90 introduceerden zij het concept van de Business Balanced Scorecard.
4 perspectieven
Zoals gezegd meet de Balanced Scorecard prestaties op meerdere perspectieven. Deze zijn ‘gebalanceerd’ tussen lange termijn vs. korte termijn en extern vs. intern. De balans hiertussen bepaalt het succesvol realiseren van je strategie. Hieronder leggen we de perspectieven kort uit.
Klanten
De Lean filosofie is hierover duidelijk, het toevoegen van waarde voor je klant staat centraal. Niet verwonderlijk dus dat het klantenperspectief onderdeel is van de Balanced Scorecard. Voorbeelden van KPI’s zijn klanttevredenheid, Net Promotor Score (NPS), aantal klachten of aantal nieuwe klanten.
Bedrijfsproces
Ook dit perspectief sluit sterk aan bij de Lean filosofie. De best presterende bedrijven hebben soepel verlopende processen, met weinig verspillingen en voorspelbare uitkomsten. Op de Balanced Scorecard maak je dat inzichtelijk met KPI’s als doorlooptijd, % first-time-right en stabiliteit.
Leer en groei
Het leer- en groeiperspectief gaat over het zichtbaar maken van de bedrijfscultuur en het opleiden van medewerkers. Tevreden medewerkers die zich continu ontwikkelen zijn onmisbaar bij het bereiken van je strategische doelen. KPI’s zijn bijvoorbeeld aantal opleidingsdagen per persoon per jaar, medewerkerstevredenheid of ziekteverzuim.
Financieel
Het financieel perspectief is het meest traditionele perspectief. Je meet prestaties op gebied van winstgevendheid, omzet of groei. Centraal in dit perspectief staat de gedachte dat een gezonde financiële huishouding noodzakelijk is om lange termijn groei te kunnen financieren.
Sturen met de BSC: de dagstart en weekstart
We hebben gezien dat de BSC een gebalanceerde tool is om te meten of je je strategische doelen bereikt op korte en lange termijn. Want alleen dan kun je voldoende wendbaar blijven om ook op lange termijn waarde toe te voegen. Kaplan en Norton hebben met hun BSC gezorgd voor een blijvende verandering van de manier waarop we naar prestaties kijken. Sturen op cijfers is de taak geworden van het gehele managementteam en niet meer van alleen de controller. Maar er is ook kritiek. Want hoe vertaal je de KPI-score daadwerkelijk in actie? Hoe stuur je nu werkelijk? Daarvoor biedt Lean uitkomst. Door het organiseren van dagstarts en weekstarts op alle niveaus, zorg je ervoor dat prestaties worden besproken en acties worden bepaald. Weten hoe je dat aanpakt? Neem contact met ons op via info@bureautromp.nl of 030-227 0000. We gaan graag met je in gesprek om onze ervaringen te delen.
Meer leren?
Bekijk ons overzicht van Lean trainingen of wil je met jouw organisatie samen een Lean training volgen? Wij verzorgen al onze trainingen ook in-company. Neem dan even contact met ons op.
