Het senior-management van organisaties is vrijwel dagelijks, in meer of mindere mate, bezig met organisatieontwikkeling. Hierbij is de relatie tussen veranderen en verbeteren een intrigerend fenomeen. Veel leiders omarmen het adagium dat ‘verbeteren is veranderen, veranderen is niet per definitie verbeteren’, maar de ware aard van deze relatie is complexer dan het op het eerste gezicht lijkt. Vanuit de praktijk van Bureau Tromp verkennen wij de nuances van deze, op een paradox lijkende relatie en werpen licht op waarom continu verbeteren vaak wordt beschouwd als een uitdagende, maar essentiële strategische aanpak.
De verandering-paradox
Het initiëren van verandering in een organisatie leidt niet noodzakelijk tot verbetering: ziehier in wezen het idee van de verandering-paradox. Organisaties kunnen nieuwe processen, technologieën of structuren implementeren en toch geen significante verbetering in prestaties & resultaten zien. Dit fenomeen kan deels worden verklaard door de weerstand tegen verandering die inherent is aan de menselijke psychologie, een voor de hand liggende verklaring, maar er zijn meerdere oorzaken aldus.
Onze ervaringen hebben aangetoond dat het succesvol verbinden van verandering met verbetering, afhankelijk is van meer factoren, waaronder de kwaliteit van de veranderingsstrategie, de betrokkenheid van medewerkers (bereidheid) en de mate van aanpassing van de organisatie aan de verandering (vermogen). Bovenal waarschuwen wij voor het bekende fenomeen; ‘garbage in, garbage out’. Nog steeds worden veranderingen geïnitieerd waarbij de (oorspronkelijke) basis niet nader beschouwd wordt en hierop voort geborduurd wordt. Als later blijkt dat de basis niet op orde is en prestaties & resultaten niet aan de verwachting voldoen, hebben de veranderingen niet geleid tot verbetering. Hoewel deze factoren wellicht voor hand liggen ofwel niet als baanbrekend te typeren zijn, blijkt in de praktijk dat het managen van bovenstaande factoren complex is. Het begrijpen van en op de juiste manier dealen met deze complexe dynamiek, is van cruciaal belang voor senior management.
Waarom continu verbeteren moeilijk is
Continu verbeteren is geen eenmalige inspanning, de bewoording zegt het al, maar een voortdurend proces. Het is moeilijk omdat het vereist dat organisaties voortdurend hun processen, prestaties en strategieën evalueren en aanpassen. Dit vraagt een cultuur van leren, aanpassen en het vermogen om feedback op een constructieve manier te ontvangen en te implementeren. Dubbele loops. De ‘waan van alledag’, de bijzondere neiging van het senior-management veel te focussen op operationeel management, maakt het niet makkelijker.
Kortom, het adagium “verbeteren is veranderen, veranderen is niet per definitie verbeteren” roept veel vragen op die diepgaand moeten worden begrepen. Senior-management moet zich bewust zijn van de complexiteit van de verandering-paradox en de rol van continu verbeteren in het licht van organisatorische prestaties & resultaten. Het is een strategische benadering die niet lichtvaardig moet worden genomen, maar die aanzienlijke voordelen kan opleveren als deze op de juiste manier wordt toegepast.
Deze blog is geschreven door Boudijn Driesen