Regelmatig krijgen wij deelnemers in onze training voor wie onze trainingen een eerste kennismaking is met Lean. In het begin kan het Lean vakjargon overweldigend zijn. Daarom hebben wij als ondersteuning een overzicht gemaakt van de meest voorkomende Lean termen uit onze trainingen. Ben jij al bekend met alle termen?
Lean termen: A t/m K
5S – Een techniek voor efficiëntere werkplekorganisatie. Je volgt hierbij 5 stappen die allemaal beginnen met een S.
Seiri (Scheiden) – Maak onderscheid tussen datgene wat je nodig hebt voor het uitvoeren van het proces. Verwijder of verplaats wat je niet nodig hebt.
Seiton (Schikken) – Geef alles een logische plaats en rangschik deze in een met elkaar afgesproken volgorde.
Seiso (Schoonmaken) – Maak de werkplek en machines vrij van bronnen van vervuiling en verstoringen.
Seiketsu (Standaardiseren) – Stel regels en voorschriften op en maak afspraken om de werkplek geordend te houden;
Shitsuke (Standhouden) – Zorgen dat de vorige vier stappen de nieuwe manier van werken wordt.
5x Why – De waarom?-vraag herhaaldelijk stellen is een techniek die je helpt om tot de grondoorzaak van een probleem te komen.
A3 – Een roadmap bedacht door Toyota om op gestructureerde wijze de voortgang van een project vast te leggen en te monitoren. De A3 ontleent zijn naam aan het formaat van het papier waarop deze wordt vastgelegd.
First Time Right – Een filosofie waarbij ernaar wordt gestreefd dat producten of diensten die worden geleverd in één keer voldoen aan de wensen en verwachtingen van de klant.
Flow – Staat voor continue doorstroom van producten en diensten in een proces. Het flow principe helpt verspillingen te elimineren door (tussen)voorraden, wachttijd en onnodig transport terug te dringen.
Gemba – Japanse term voor “daar waar het gebeurt”, in Lean wordt daar vaak de werkvloer mee bedoeld. Een “Gemba walk” helpt je om een goed beeld van de huidige situatie te krijgen zodat je een beter begrip van de uitvoering van werkprocessen krijgt en de uitdagingen die daarbij horen.
Just in Time – Een filosofie waarbij ernaar wordt gestreefd dat producten of diensten worden geleverd precies op het moment wanneer de klant dat wilt.
Kaizen – Japanse term voor continu verbeteren. Met deze filosofie streef je naar een cultuur waarbij men dagelijks bezig is met het identificeren van verbetermogelijkheden en, in kleine stapjes, verbeteringen doorvoert.
Kanban – Japanse term voor signaalkaart. Het Kanban-principe wordt gebruikt om voorraadbeheer te optimaliseren. Er wordt een signaal afgegeven wanneer er nieuwe voorraad benodigd is. Zo bestel je alleen nieuwe voorraad wanneer dat nodig is, en voorkom je onnodig hoge voorraadniveaus en misgrijpen door tijdige aanvulling.
KANO-model – Deze term heeft niets met de boot te maken, maar het model draagt de naam van de bedenker, Noriako Kano. Het model helpt je verwachtingen, prioriteiten en expliciete behoeften van klanten in kaart te brengen en te prioriteren. Hierbij wordt de mate van tevredenheid afgezet tegen de mate waarin een behoefte vervuld wordt.
Lean termen: L t/m P
Lean – De naam voor de filosofie waarbij men streeft naar efficiëntere bedrijfsprocessen. Lean staat voor een “slanke organisatie”, ontdaan van onnodige processen en activiteiten (verspillingen).
Makigami – Is de Japanse term voor “rol papier” en wordt bij Lean toegepast om processen te visualiseren waarbij er geen fysiek of zichtbaar product is (bijv. administratieve processen). De Makigami-methode wordt ook wel een “Brown Paper” sessie genoemd.
Muda – Japans begrip voor verspilling, in relatie tot Lean wordt gebruikt als niet-waardetoevoegende activiteit. Onderdeel van 3M, welke vaak gezamenlijk worden gebruikt als aanduiding voor ongewenste eigenschappen van een proces.
Muri – Japans begrip voor overbelasting. Hiermee wordt overbelasting op mensen en machines bedoeld. In een situatie waar sprake is van Muri zie je dat mensen of machines de hoeveelheid werk niet aan kunnen. Onderdeel van 3M, welke vaak gezamenlijk worden gebruikt als aanduiding voor ongewenste eigenschappen van een proces.
Mura – Japans begrip voor scheve verdeling. Hiermee wordt een onevenredige verdeling van werkdruk bij mensen of machines bedoeld. Onderdeel van 3M, welke vaak gezamenlijk worden gebruikt als aanduiding voor ongewenste eigenschappen van een proces.
Poka Yoke – Japanse term voor “mistake proofing”. Een techniek die wordt toegepast om de invloed van menselijk falen in processen te beperken. Poka Yoke zoekt naar manieren om fouten te voorkomen voordat het defecten worden.
Pull – Een Lean principe waarbij men alleen doet wat nodig is, wanneer het nodig is. Wanneer men alleen produceert of levert wanneer er een behoefte is, worden onnodige (tussen)voorraden beperkt. Gaat vaak gepaard met het Kanban-principe.
Lean termen: S t/m Z
SIPOC – Een tool die wordt gebruikt om een proces met relevante stakeholders in hoofdlijnen in kaart te brengen. SIPOC staat voor: Supplier, Input, Process, Output, Customer.
Takttijd – De Takttijd geeft het benodigde tempo van een (productie)proces aan om aan de klantvraag te voldoen. Indien de takttijd van een proces niet wordt gehaald, ontstaan er (werk)voorraden en neemt de wachttijd van klanten toe.
TIMWOODS – Een acroniem voor de 8 vormen van verspilling binnen een proces: Transport, Inventory, Motion, Waiting, Overproduction, Overprocessing, Defects, Skills
TPS – Afkorting van Toyota Production System, de benaming van het sociaal-technisch productiesysteem ontwikkeld door Toyota. Hier vindt Lean zijn ontstaansgeschiedenis.
Verbeterbord – Een visueel hulpmiddel die op de werkvloer wordt gebruikt om verbeterideeën van medewerkers bij te houden.
Verspilling – Activiteiten die geen waarde toevoegen voor een klant of organisatie, wordt beschouwd als verspilling. Organisaties proberen deze te elimineren.
Waardestroom analyse – Een visuele techniek die op gedetailleerde wijze een proces in kaart brengt, waarna in kaart wordt gebracht welke stappen in het proces bijdragen aan het creëren van klantwaarde.