Lean meetplan (+ template)

Tijdens verbeterprojecten en dagelijkse processen is het belangrijk om data te gebruiken en te analyseren. Hierdoor krijg je inzicht in verschillende prestaties binnen je organisatie. Ook kun je afwijkingen detecteren en daardoor fouten oplossen. Als je data gaat verzamelen is het belangrijk om een plan van aanpak te hebben: welke data wil je verzamelen? Hoe ga je dat aanpakken? Hoe kun je de data het beste analyseren? Het Lean meetplan (ook bekend als het datacollectieplan) kan je helpen om dit inzichtelijk te maken. Het meetplan wordt vaak ingezet in de measure fase van een verbeterproject. Bijvoorbeeld naderhand het invullen van een Value Stream Map, omdat je deze wilt onderbouwen met data.

Waarom is meten bij een verbeterproject belangrijk?

Het is belangrijk om te meten om een beter beeld te krijgen van de huidige situatie. Veel relevante procesinformatie wordt niet of nauwelijks bijgehouden of geregistreerd. Hierdoor is het vaak niet beschikbaar. Dit kan ervoor zorgen dat een onvolledig beeld ontstaat van de huidige situatie, waardoor er een kans is dat je verkeerde conclusies trekt. Om deze kans te reduceren, is het nodig om op de werkvloer ‘te meten’. Zo kun je met een stopwatch meten hoelang een productiestap duurt. Tenslotte moet je ervoor zorgen dat je de juiste data verzamelt, dan blijft de kwaliteit gewaarborgd. De Gage R&R is een Lean tool die jou hierbij helpt.

Wat is het Lean meetplan?

Je kunt een Lean meetplan zien als een ‘actielijst’ van de measure fase. Het doel van deze ‘actielijst’ is het verzamelen van alle benodigde data. Op het meetplan staat een overzicht van alle metingen die relevant zijn voor het proces waar je inzicht in wilt krijgen. Deze metingen kunnen zich op zowel de output van het proces als de procesvariabelen (=de huidige gemeten waarde) richten.

Hoe werkt het Lean meetplan?

Je kunt het meetplan het beste schematisch weergeven, zoals op de afbeelding hieronder te zien is. Op deze manier zie je overzichtelijk in welke onderdelen gemeten moeten worden en kan je de voortgang goed monitoren.

De stappen hieronder maken duidelijk hoe je het meetplan kunt opstellen:

1. Y en X-en meten

Als je procesdata gaat meten, dan meet je zowel de Y (output), als de X (variabelen) die de output veroorzaken. Dit doe je om een zo volledig mogelijk beeld te creëren. Meet alleen de relevante Y-en en X-en, die iets bijdragen aan jouw proces.

2. Operationele definitie

In deze stap ga je de Y-en of X-en gedetailleerd definiëren. Dat doe je door de volgende vragen te beantwoorden:

  • Wat versta je onder de ‘X’ of de ‘Y’?
  • Wat beschouw je als ‘goed’ en wat als ‘fout’?
  • Zijn er eventuele eisen die aan de ‘X-en’ of ‘Y-en’ zijn verbonden?
  • Wat wil je gaan meten? Schrijf dit duidelijk op
  • Valt het binnen of buiten scope?

3. Meetprocedure

In deze stap definieer je hoe je gaat meten. Verzamel je data uit diverse systemen of ga je het met de hand meten?

4. Eenheid

Hier noteer je in welke eenheden je gaat meten. Voorbeelden van eenheden zijn: aantallen, uren, percentages, etcetera.

5. Steekproefgrootte

Het bepalen van de steekproefgrootte is essentieel voor het verzamelen van voldoende data, zodat je valide conclusies kan trekken. De steekproefgrootte is afhankelijk van het type data, de afwijkingen die je wilt ontdekken en de afspiegeling van je populatie.

6. Wie, wanneer?

Geef in deze stap aan wie per onderdeel verantwoordelijk is voor het verzamelen van de juiste data. Ook geef je aan wanneer het onderdeel wordt uitgevoerd. Dit kan variëren, omdat de doorlooptijd bij elk proces anders is.

7. Hoe wordt de data geanalyseerd?

Het is van belang om het doel van de meting duidelijk te maken. Bedenk waarom je iets wilt meten, wat je met de meting wilt bereiken en hoe je de data wilt analyseren. Met Control Charts, Histogrammen, Spreidingsdiagrammen of een Pareto analyse kun je de data op een overzichtelijke manier analyseren en presenteren.

Kortom, in veel gevallen wordt (relevante) data niet gemeten of geregistreerd. Dit is zonde, want deze data helpt om conclusies uit je onderzoek te valideren. Het Lean meetplan kan je helpen om deze verloren data vooralsnog te verzamelen. Het zorgt ervoor dat je inzicht krijgt in welke metingen je moet uitvoeren en wat het doel is van deze metingen.

Template

Wij hebben voor jou een template ontwikkeld van het Lean meetplan. Download de template hieronder:

Download-Template-Lean-Meetplan

Ga naar WhatsApp